Rozpętanie II wojny światowej przez ekspansywną politykę niemiecką miało głównie na celu nie tyle rewizje ustaleń traktatu wersalskiego, powrót do wcześniejszego stanu terytorialnego z 1914 roku lecz budowę całkowicie nowego porządku europejskiego tak pod względem terytorialnym jak i polityczno-ideologiczno-światopoglądowym, podporządkowanie sobie ,, rasowo słabszych” i mniej ,,wartościowych narodów” europejskich, zmianę podobnie jak to ma miejsce dzisiaj stosunków własnościowych powstałych w Europie po 1918 roku, budowę germańskiego państwa narodu niemieckiego, 1000 letniej Rzeszy, Wielkiego Obszaru Gospodarczego, Stanów Zjednoczonych Europy na czele z Niemcami.

Droga do osiągnięcia tego celu miała według wcześniejszych planów niemieckich przebiegać w trzech etapach: 1.) konsolidacji wewnętrznej Niemiec, ich uzbrojenia, zawarcia przymierza z Wielka Brytanią i Włochami; 2.) wyizolowanie i rozbicie Francji umożliwiające przygotowanie i ekspansję w kierunku środkowo-wschodniej Europy; 3.) rozprawienie się z ZSRR jako krajem ,, zdezorganizowanym przez żydokomunę” i ,, zamieszkałym przez nieudolnych Słowian”. Już w latach dwudziestych XX wieku przyszły kanclerz Niemiec Adolf Hitler sygnalizuje kwestie związane z tworzeniem ,,nowej” Europy. Rezygnując z polityki kolonialnej pozaeuropejskiej, zamorskiej, główny kierunek ekspansji niemieckiej po podporządkowaniu sobie Europy Zachodniej zwrócony ma być na wschód. Zatrzymujemy- pisze Hitler-wieczny pochód German na południe i zachód Europy i zwracamy wzrok ku krajom na wschodzie. Zamykamy nareszcie kolonialną i handlową politykę czasów przedwojennych i przechodzimy do polityki terytorialnej przyszłości. Gdy mówimy dzisiaj jednak w Europie o nowych obszarach to w pierwszym rzędzie myśleć możemy tylko o Rosji i o podwładnych jej państwach pogranicznych. (A. Hitler, Mein Kampf, München 1939, s.742) W 1928 roku w ,, Zweites Buch” ,,nowy porządek w Europie”( ,,Grossraum Ordnung”) wyobraża sobie Hitler jako całkowitą hegemonię Niemiec nad innymi narodami europejskimi, pozbawionymi samodzielności politycznej i gospodarczej. W rozmowie z naczelnym redaktorem i wydawcą ,,Leipziger Neuensten Nachrichten” R. Breitngiem, w czerwcu 1931 roku przedstawia planowany zarys zmian w Europie kierowanej przez wielko germańskie imperium: ,,…musimy już teraz podjąć kroki, aby kraje Europy wschodniej, leżące między Rosją ,a Niemcami dostały się pod nasze wpływy, a nie wpływy sowieckie. Jeżeli wschodnioeuropejski obszar, nazywany przez niektórych publicystów ,,Zwischeneuropa”, znajdzie się pod niemieckim wojskowym protektoratem, rozbicie rosyjskiego kolosa na glinianych nogach będzie drobnostką.” W tym wywiadzie domaga się Hitler włączenia do III Rzeszy Austrii, zamieszkałych przez ludność niemiecką obszarów Sudetów i Moraw, niemieckojęzycznej części Szwajcarii. Genewę i Lozannę przekazuje wówczas Francji jako odszkodowanie za inne straty. ,,Nigdy nie spisaliśmy na straty- mówił- Alzacji i Lotaryngii. Co więcej, Dijon było miastem burgundzkim, Lyon uchodził za punkt wyjścia w ich marszu na południe… We Francji powstanie baskijskie, bretońskie i burgundzkie państwo…” Belgię traktował Hitler jako twór sztuczny. Nicea, Korsyka i włoskie obszary alpejskie należące do Francji , miały być w nowym porządku europejskim przyłączone do Włoch. Zagrzeb i Bratysława są- dla Hitlera- tylko przedmieściami Wiednia. Belgrad był i pozostanie twierdzą Eugeniusza Sabaudzkiego, Chorwacja i Słowacja pozostaną samodzielnymi państwami. Węgry, jeżeli będą sprzymierzone z Niemcami, powrócą do ziem utraconych po 1918 r. Dalmacja, Triest i Istria odejdą pod panowanie włoskie. Krótko mówiąc , Austria, Szwajcaria, Belgia, Jugosławia i Czechosłowacja muszą zmienić swój status państwowy… Bułgarii cara Borysa i Finlandii marszałka Manerheima pragnę powierzyć specjalną misję na wschodzie, ponieważ od północnej Norwegii aż po Morze Czarne zamierzam wybudować wał ochronny przed Rosjanami lub Słowianami. W tej rozmowie z Breitingiem Hitler nie wspomina o Polsce, w której wówczas po zamachu majowym pierwszoplanową postacią był przychylny wobec Niemiec Józef Piłsudski. Wierzy jeszcze, że po dojściu do władzy wymusi na Polsce ustępstwa terytorialne oraz uczyni z niej swojego wasala. Latem 1932 roku, na posiedzeniu sztabu Darrego- przywódcy chłopów niemieckich, Hitler mówi o włączeniu do nowego tworu ,,wielkoniemieckiej Rzeszy” ziem czeskich, austriackich, części terytorium Węgier, Rumunii i Rosji Sowieckiej. Natomiast drobne państwa nie mające ludności niemieckiej mają bezpośrednio zostać podporządkowane Rzeszy. W dwa lata później –w 1934 roku- w rozmowie z H. Rauschningiem- hitlerowskim dygnitarzem z Wolnego Miasta Gdańska- Hitler będąc już kanclerzem naszkicował zarys granic wielkoniemieckiej Rzeszy, zamieszkałej przez ponad 100 milionów ludzi, obejmującej obok Austrii, Czechosłowacji, zachodnie tereny Polski oraz trzech regionalnych związków państw w Europie. Związek Państw Wschodnich (Ostbund) pozbawiony własnej armii i polityki zagranicznej, całkowicie gospodarczo i politycznie uzależniony od Wielkiej Rzeszy miał obejmować tereny wschodniej Polski, państw nadbałtyckich, Ukrainy, półwyspu bałkańskiego, nadwołżańskie oraz Gruzji. Natomiast w skład Związku Państw Zachodnich (Westbund) miały wchodzić Holandia, Belgia, północna Francja, a Związku Państw Północnych (Nordbund)- Dania, Szwecja i Norwegia. Dwa ostatnie związki znajdujące się pod hegemonią niemiecką, utrzymujące ścisłe kontakty gospodarcze z Rzeszą, miały posiadać o wiele większą samodzielność i swobodę niż Związek Państw Wschodnich.

Konieczność budowy ,, nowego porządku europejskiego” uzasadniali od strony ,,naukowej” geopolitycy , na czele z K. Haushoferem- twórcą teorii ,, polityki wielkich przestrzeni” oraz historycy prawa międzynarodowego, tacy jak słynny prof. C Schmitt, który przypomniał amerykańską doktrynę Monroe z 1823 roku. Ta zmodyfikowana doktryna została wyłożona przez Hitlera 01.03.1940 roku zastępcy sekretarza stany USA Summer Wellsowi. Hitler poprzez analogię uzasadniał prawo Rzeszy do hegemonii w Europie , do porządkowania spraw europejskich według własnych aspiracji, do ustanowienia wielkoprzestrzennego porządku społeczno-politycznego, zabezpieczającego przyszłe Stany Zjednoczone Europy przed mieszaniem się w sprawy europejskie mocarstw pozaeuropejskich.

Pierwszym etapem realizacji budowy nowej Europy było zajęcie przez III Rzeszę Austrii i Czech przy braku odpowiedniej reakcji Wielkiej Brytanii i Francji. Zaakceptowanie zaś przez Hitlera , ewentualnego przyłączenia do Polski Zaolzia, zaowocowało wysunięciem w dniu 24.10. 1938 roku przez ministra Ribbentropa wobec ambasadora Lipskiego, propozycji wyrażenia zgody przez Polskę na przyłączenie Wolnego Miasta do Rzeszy, eksterytorialną autostradę, linię kolejową oraz przystąpienia do paktu antykominternowskiego. III Rzesza już w 1938 roku podporządkowała sobie gospodarkę południowo- wschodniej Europy. Tylko te gałęzie przemysłu mogły się rozwijać w Austrii, Czechach, Słowacji i na Węgrzech, które korzystały z miejscowego surowca i konieczne były dla gospodarki niemieckiej. Intensyfikacja integracji gospodarki niemieckiej z gospodarkami Rumunii i Jugosławii następuje po aneksji Sudetów i powstania oraz włączenia 16.03.1939 roku Czech i Moraw w granicę III Rzeszy. W dniu 22.03.1939 roku wojska niemieckie zajęły i włączyły do Prus Wschodnich Kłajpedę, a Słowacja prezydenta Tiso, premiera Tuka staje się w tworzonym ,,nowym porządku europejskim” pierwszym państwem satelickim III Rzeszy. Nawiązując do polityki wschodniej Bismarcka doprowadzono do paktu Mołotow- Ribbentrop, który miał w mniemaniu Ribbentropa ułatwić w przyszłości dominację Niemiec w Europie i świecie. Po wrześniu 1939 roku włączono do Rzeszy ziemie byłego zaboru pruskiego, Zagłębie Dąbrowskie, region łódzki, zachodnią część woj. krakowskiego, Kujawy, północne Mazowsze, później przedwojenne woj. białostockie- w sumie 123 tys. km˛ ziem polskich i ponad 10 milionów ludzi. Z ziem centralnej Polski utworzono Generalne Gubernatorstwo, składające siź z czterech, a od 1941 roku pięciu dystryktów o łącznej powierzchni 145 tys. km ˛ , którego wielkorządca w październiku oświadczył: ,, Polska ma być traktowana jako kolonia, Polacy będą niewolnikami wielkoniemieckiej światowej Rzeszy”. Nowa administracja niemiecka nie będzie zainteresowana uzdrowieniem gospodarki i finansów GG, lecz utrzymaniem niskiej stopy życiowej ułatwiającej nieograniczoną eksploatację polskiej siły roboczej, w tym wywożonej do Niemiec na przymusowe roboty. Podobnie i dzisiaj na skutek bezrobocia oraz również niskiej stopy życiowej polska siła robocza jest wykorzystywana w zachodnich państwach UE. Stopniowej likwidacji po agresji niemieckiej miała ulec wówczas inteligencja polska, jako warstwa kierownicza narodu. W listopadzie 1939 roku E. Wetzel i G. Hecht , na polecenie Himmlera opracowali dokument o traktowaniu ludności polskiej na okupowanych terenach, w którym przewidywano germanizację nadających się do tego, wydalenie z ziem wcielonych do Rzeszy nie nadających się do germanizacji i osiedlenie w ich miejsce Niemców ze wschodu. Zgodnie z dyrektywami tego dokumentu , nastąpiły brutalne wysiedlenia ludności polskiej, nadawanie obywatelstwa niemieckiego uznanym za nadających się do zgermanizowania, osiedlanie na ziemiach polskich Niemców ze Wschodu (państw nadbałtyckich, Wołynia i Besarabii) oraz sztuczne i nieudane tworzenie tzw. narodu Łemków i Górali.

Jacek Smolarek